De algemene intentie van de Stille Omgang in 2023 is:
“Levend brood voor onderweg, in stilte getuigen”
De is genomen naar aanleiding van het Johannes evangelie; tevens wordt er verwezen
naar het gedicht van de heilige Titus Brandsma geschreven tijdens zijn verblijf in de
gevangenis in Scheveningen. In stilte getuigen maakt vaak meer indruk, heeft meer impact
dan iets luid verkondigen.
Nog iets over de Stille Omgang. Op zaterdagavond 18 maart komen naar verwachting 4000
(of meer) bedevaartgangers uit het hele land naar Amsterdam, per touringcar, per fiets of
zelfs te voet om daar de Stille Omgang te lopen, een nachtelijke stille tocht door het
centrum van de stad. Voor of na de Omgang wonen zij een van de twintig
eucharistievieringen bij, in een van de zeven kerken van de binnenstad.
De Stille Omgang volgt de route die de pastoor van de Oude Kerk in 1345 liep, dit jaar dus
678 jaar geleden, nadat hij getuige was geweest van een eucharistisch wonder dat aan een
zieke geschiedde: het –Mirakel van Amsterdam–. In de late middeleeuwen vierden de christenen dit wonder met een feestelijke mirakelprocessie. Vanaf 1881 door een
nachtelijke omgang, sindsdien inspiratiebron voor alle stille tochten in Nederland. Uniek
aan deze tocht zijn de stilte, het ontbreken aan uiterlijk vertoon, het duistere uur en de
zwijgende verbondenheid van de duizenden gelovigen. De Omgangers weten zich al
biddend en mediterend verbonden met Jezus Christus die zich aan alle mensen van goede
wil geeft als “Levend brood” voor onderweg.
Nog iets over het mirakel
De overlevering spreekt over een stervende man in de Kalverstraat die de geconsacreerde
heilige hostie had uitgebraakt, tezamen met voedsel dat door hem ervoor genuttigd was.
Dit geschiedde nadat hem door een pastoor het viaticum (de ziekencommunie) was
gegeven. Het braaksel, inclusief de geconsacreerde heilige hostie, werd vanwege de
kerkelijke voorschriften in zo’n situatie in het haardvuur geworpen. Toen men de volgende
ochtend het haardvuur wilde aanmaken, bleek de geconsacreerde hostie ongeschonden in
de as te liggen.
Een vrouw bracht de miraculeuze hostie daarop naar de pastoor van de Sint-Nicolaaskerk
(de huidige Oude Kerk), maar de volgende dag was de hostie op wonderlijke wijze weer
terug in het huis in de Kalverstraat. Dit zou zich herhaald hebben. Het werd
geïnterpreteerd als een teken van God dat de wonderhostie niet in de parochiekerk, maar
op die heilige plek met een eigen heiligdom vereerd diende te worden. Er werd daar een
gedachteniskerk gebouwd die bleef er tot in de 17 eeuw. Hierna werd de plaats in de gevel
van het gebouw op de toenmalige woning herdacht. En staat er tijdens de Omgang een
Lantaarn opgesteld met ernaast een tweetal wachten.
